یوگا فرایند كشف خود شناسی را در پی دارد .و علاوه بر فوایدی كه برای افراد دارد برای جامعه نیز می تواند مفید باشد .در واقع نمی توان گفت یوگا فقط یك ورزش بدنی است چون پژوهشهای علمی ثابت می كند كه یوگا نه تنها بر جسم انسان تا ثیر می گزارد بلكه در تنظیم نیروی پرانیك یا انرژی حیاتی و جریان آن و همچنین بر ضمیر انسان نیزموثر می باشد.
یوگا علم حیرت انگیزی است كه تفكر استدلال و منطق را در سطح عالی به انسان هدیه می كند.یوگا به معنی اتحاد است و منظور از یوگا اتحاد و یگانگی با وجود درونی است.برای رسیدن به این اتحاد تعداد حالات و وضعیت هایی وجود دارد كه آسانا نامیده می شود . كه با حركات یا تمرینات ژیمناستیك نرمشها و بدن سازی نباید اشتباه گرفت.
مفهوم و معنای یوگا ( اتحاد و یگانگی ) با وجود درونی است كه با رفع دو گانگی فكر و ماده و نیل به یك واقعیت متعالی در درون عملی می شود .آسانا به معنی قرار گرفتن در وضعیت و حالتی كه در آن میتوان رو حاً و جسماً خو نسرد و راحت بود و در آرامش كامل قرار گرفت.
برنامه آموزشی یوگا به گونه ای طرح ریزی شده كه به توسعه بافت شخصیت منتهی می شود.
آسانا به علت گششهای عضلانی و ماساژ اعضا و غدد داخلی و ایجاد هماهنگی بین اعضاء بدن و سیستم اعصاب برای ایجاد سلامتی ورفع بیماری ها بسیار موثر بوده وبه تمرین كننده سلامتی اعطا می كند و بطور خارق العاده ای در تسكین و بهبود بسیاری از بیماریها و حتی بیماریهای غیر قابل علاج مفید واقع میشود . ومیتواند درد را از بین ببرد یا قابل تحمل نماید.
هدف از تمرینهای ورزشی = حفظ سلامت وكسب قدرت بدنی از طریق تقویت جسم وعضلات واستخوانهاست. تمرینات جسمی علاوه بر سرعت حركت نیازمند تنفس زیاد است كه كار قلب وسیستم تنفسی را زیاد میكند ودر نتیجه خستگی وكم شدن انرژی حیاتی را موجب می شود .
ورزشكاران جوان در حین تمرینات ورزشی خود را سالم احساس می كنند اما با رشد تدریجی بدن زمان اعضای بدن به علت كهولت كارایی خود را نسبت به وظایفی كه دارند از دست می دهند . آنگاه دچار مشكلات تنفسی یا بیماری های روماتیسمی می شوند و این بدان دلیل است كه بیشتر از حد معمول از محلهای ارتباط و اتصال استخوانها با هم استفاده شدهاست .
وعضلات نیز بیش از حد رشد كرده اند از اینرو سختی و استحكام خود را از دست داده اند وشل شده اند. این تغییر باعث میشود كه بافت عضلانی به چربی مبدل گردد . اگر بمدت كوتاهی تمرینات ورزشی و بدن سلزی قطع شود چربی زیادی در عضلات جمع می شود .ورزش های سنگین برا همه افراد میسر نیست اما آساناهای یوگا برای همه سنین امكان پذیر است .
1-آساناهای یوگا جامع ترند و بتدریج با وانهادگی و تمركز انجام می شوند كه سیستم درونی و بیرونی را تحت تاثیر قرار می دهد از این رو سیستم اعصاب، غدد داخلی و اعضای درونی و برونی تشویق می شوند كه بطور صحیح عمل كنند ضمناً آساناها اثر فیزیكی روانی دارند و در بهبود ناتواناییها موثر بوده و فاقد محدودیتها برای افراد تندرست یا ناسالم ، جوان یا پیر می توانند این تمرینها را انجام دهند .
2-با انجام یوگا هورمونهای مختلف در سطح بدن متناسب ترشح می شوند و سلامتی بدن را تامین میكنند . با ایجاد سلامتی علاقه به حیات و ادامه زندگی افزایش می یابد .
3-از طریق انجام تمرین های منظم یوگا – عضلات – استخوانها – دستگاه تنفسی – دستگاه دفعی – گردش خون هماهنگ می شوند و تمرینهای یوگا به بدن قابلیت انعطاف میدهد و انسان را در تطابق با تغییرات محیط توانا میكند وبا تحریكات ترشحات دستگاه گوارش جذب و دفع نظم ایجاد می كند كه اثرات مستقیمی به ایجاد تعادل در اعصاب سمپاتیك وپارا سمپاتیك دارد . خلاصه آنكه تمرینات یوگا بدن رادر حالت تعادل و خوب نگه می دارد و بدن نا سالم را بسوی سلامت هدایت می كند .
4- تمرینات یوگا مشابه داروست كه متناسب با توانایی ،ظرفیت وحساسیت بدن انسان تجویز می شود. همانگونه كه نسبت مصرف دارو باید رعایت شود تا منجر به نتیجه گردد تمرینات یوگا نیز باید زیر نظر استاد و به مقدار مشخص انجام شوند.والا نتایج حاصله رضایت بخش نخواهد بود .
آشتانگا یوگا(یوگای 8گانه) = یوگای انضبات جسم وفكر – ارتباط روح و جسم ( جسم از طریق آساناها و تغذیه پرورش پیدا می كند . ذهن از طریق مدیتیشن و شاواسانا )
جسم از طریق هاتا وگا – ذهن از طیق راجا یوگا .
هاتا یوگا : شخص را قادر می سازد بوسیله تمریناتی بر مقاومت طبیعی خود افزوده وسلامتی را در حیطه جسم ذهن تجربه كند وبر واكنشهای عصبی غیر ارادی خود كنترل و تسلط داشته باشد .
راجا یوگا : با این روش به كنترل و انظباط ذهن دست می یابیم .با انجام این تمرینها مهارتهای ذهنی افزایش پیدا كرده . میزان دقت . تمركز. اراده . اراده و حافظه و سایر توا نایهای ذهنی تقویت می شود .
سلامتی چیزی بیش از بیمار نبودن است :
چینی ها معتقدند سلامتی تركیبی از سلامت روح . ذهن و جسم می باشد و سلامت كامل با تعادل این سه سیستم امكان پذیر است . آنان معتقدند تعادل بسیار حیا طی و مهم است و هر عضوی با اعضا ء مر تبط دیگر باید در حال تعادل باشد تا انرژی مثبت در همه بدن ایجاد شود و سلامت كامل برقرار شود .
یوگا چه فوایدی دارد؟
یوگا اثرات بسیار مثبتی بر جسم و روح دارد.
یوگا و انعطاف پذیری
برخی افراد تصور می کنند که یوگا شبیه ژیمناستیک است و چون آنها مسن و دارای اندام نامتناسب و یا عضلات خشک هستند، نمی توانند تمرینات یوگا را انجام دهند. اما حقیقت این است که شما هرگز برای بهبود انعطاف پذیری بدن پیر نیستید.
برخی تمرینات یوگا با کشش مناسب عضله همراه هستند. این تمرینات موجب آزاد شدن اسید لاکتیک تولید شده در عضلات می شوند و سبب خشکی، فشار، درد و خستگی می گردند. همچنین یوگا حرکات مفاصل را افزایش داده و موجب افزایش لغزندگی مفاصل و بهبود حرکات بدن می شود.
یوگا تنها عضلات را تقویت نمی کند بلکه موجب قوی شدن همه بافت های نرم بدن از جمله رباط ها، تاندون ها و بافت های اطراف ماهیچه می شود. صرف نظر از سطح تمرینات، فواید این ورزش در مدت کوتاهی پدیدار می شود. در یک مطالعه مشخص شد که بعد از 8 هفته از شروع تمرینات 35 درصد بهبودی در انعطاف پذیری تنه و شانه ها مشاهده می شود.
یوگا و قدرت
برخی تمرینات یوگا قدرتی بوده و به بهبود توانایی عضلات کمک می کنند. حرکات ایستاده موجب افزایش قدرت عضله پشت ران و عضلات شکم می شوند.
یوگا به بهبود حالت بدن کمک می کند
با افزایش انعطاف پذیری و قدرت، حالت بدن بهتر می شود. یکی دیگر از مزایای یوگا افزایش آگاهی بدن است. به این معنی که در صورت خمیده شدن و قوز کردن، شما سریع متوجه حالت بدن شده و آن را اصلاح می کنید.
یوگا، تمرکز و خلق وخو
بهبود توانایی تمرکز و خلق وخو از مزایای یوگا به شمار می رود. افرادی که یوگا کار می کنند اغلب خوشحال به نظر می رسند و تمرکز ذهنی خوبی دارند.در تحقیقات اخیر، اثرات یوگا بر افسردگی مورد مطالعه قرار گرفته اند. این اثرات مثبت به دلیل افزایش سطح اکسیژن مغز در نتیجه تمرینات یوگا است.
یوگا تنفس را بهبود می بخشد
به دلیل تنفس عمیق در حین تمرینات یوگا، ظرفیت ریه و توانایی ورزش افزایش می یابد، اثرات آدرنالین (هورمون استرس) خنثی می شود و در نتیجه موجب تمدد اعصاب وریلکسیشن می گردد. اما یوگا شامل تمرینات هوازی مانند دویدن و دوچرخه سواری نیست.
یوگا یعنی کاهش استرس و افزایش آرامش
حتی پس از اولین جلسه کلاس یوگا، شما قادرید کم شدن استرس را حس کنید. برخی تمرینات یوگا شامل تکنیک های مدیتیشن است که موجب تنفس عمیق، تسلط بر ذهن و توقف صدای ذهن که معمولا به دلیل استرس ایجاد می شود، می گردد.
خصوصیت ضد استرس یوگا یک پاسخ بیوشیمیایی است. کاهش کاتکول آمین ها (هورمون هایی که در پاسخ به استرس و توسط غدد آدرنال یا فوق کلیوی تولید می شوند) و کاهش سطح واسطه های عصبی از جمله دوپامین، نور اپی نفرین و اپی نفرین در نتیجه تمرینات یوگا ، موجب احساس آرامش می شود.
در برخی تحقیقات به ارتباط بین یوگا و افزایش هورمون اکسی توسین اشاره شده است. این هورمون به نام هورمون اعتماد وارتباط مشهور است وموجب افزایش آرامش و بهبود ارتباط با دیگران می شود.
فواید یوگا برای قلب
یوگا موجب کاهش فشار خون و آرام شدن ضربان قلب می شود که برای بیماران مبتلا به پرفشاری خون، بیماری های قلبی- عروقی و سکته یک اثر درمانی به شمار می رود. در مطالعات بیوشیمیایی، از یوگا به عنوان یک عامل آنتی اکسیدان یاد شده است که موجب کاهش کلسترول و تری گلیسرید خون و همچنین تقویت سیستم ایمنی می شود.
اثرات یوگا بر بیماری ها
اثرات درمانی یوگا به خوبی مشخص شده اند. این ورزش موجب بهبود بیماری های مزمن از جمله آسم، کمر درد، التهاب مفاصل، بی خوابی و MS می شود.
سایر مزایای یوگا
برخی مطالعات نشان می دهند که یوگا اثرات مثبتی بر یادگیری و حافظه، کند شدن روند پیری، افزایش اعتماد به نفس، بهبود روابط و ارتقای سطح انرژی دارد.
گرم و سرد کردن در ورزش 
